Wolność przyszła z Podgórza

środa, 31 października 2018, 15:00 - niedziela, 24 marca 2019

  • środa, 31 października 2018, 15:00 - niedziela, 24 marca 2019
>

Choć Narodowe Święto Niepodległości obchodzimy 11 listopada – w rocznicę zakończenia I wojny światowej – w rzeczywistości wyzwalanie Polski jesienią 1918 roku przebiegało stopniowo. W Krakowie już 31 października wczesnym rankiem żołnierze stacjonujący w koszarach przy ul. Kalwaryjskiej w Podgórzu z inicjatywy porucznika Antoniego Stawarza rozbroili austriacką załogę (podobną akcję przeprowadzono w koszarach przy ul. Wielickiej). Żołnierze, z przypiętymi do zaborczych mundurów biało-czerwonymi wstążkami – wyruszyli w stronę centrum Krakowa. Przy aplauzie dołączających krakowian zajmowali po drodze kolejne rządowe budynki i obiekty wojskowe. Gdy okazało się, że wezwana do stłumienia zamieszek policja podporządkowała się powołanej 28 października Polskiej Komisji Likwidacyjnej, Austriacy zmuszeni byli oddać władzę w mieście. W tym czasie wysłany przez Stawarza oddział przejął siedzibę głównej warty garnizonu przy wieży ratuszowej. Na przylegającym do wieży budynku odwachu pojawiła się biało-czerwona flaga. Kraków był wolny! Więcej o tamtych emocjonujących wydarzeniach dowiemy się na wystawach Muzeum Historycznego Miasta Krakowa: Wolność przyszła z Podgórza w Muzeum Podgórza oraz Wieża Pamięci w Wieży Ratuszowej. Ta druga prezentacja przypomina także Święto Zjednoczenia Armii z 19 października 1919 roku – uroczysta parada, którą na krakowskim Rynku odebrał wówczas Józef Piłsudski, w symboliczny sposób zwieńczyła proces tworzenia Wojska Polskiego. (dd)

Muzeum Podgórza

ul. Limanowskiego 51

W roku 2018 Podgórze – niegdyś samodzielne miasto (1784), od 1915 roku dzielnica Krakowa – doczekało się własnego muzeum. W jego powołanie zaangażowały się lokalne instytucje kultury oraz mieszkańcy, którzy współtworzyli ekspozycję – przekazywali pamiątki i relacjonowali wydarzenia historyczne, których byli świadkami. Główna wystawa zatytułowana Miasto pod kopcem Kraka prezentuje dzieje Podgórza od czasów najdawniejszych po okres współczesny, podkreśla fenomen dzisiejszej prawobrzeżnej części Krakowa jako miejsca spotkań wielu narodów i kultur, opowiada o spektakularnym sukcesie przemysłowym, a także przenosi nas w sferę podgórskich legend. Pokazuje również sylwetki osób, które przyczyniły się do rozwoju Podgórza, tworzyły jego tożsamość, samorządność i dorobek kulturowy. Zagadnienia, na których skupia się wystawa, zostały podzielone tematycznie i przedstawione są w obrębie czterech sal: Między Wisłą a górą św. Benedykta, Królewskie Wolne Miasto Podgórze, Ku wolności, Czas Podgórza.

Wystawa Miasto pod kopcem Kraka angażuje zwiedzających dzięki multimediom, które ułatwiają zapoznanie się z wątkami prezentowanymi na wystawie. Opisy poszczególnych stref i eksponatów uzupełniają nagrane komentarze oraz relacje świadków, tzw. magazyny wiedzy, dostępne również w wersji filmowej. W każdej sali przygotowano ciekawostki, zagadki i interaktywne zabawy, które uprzyjemnią zwiedzanie dzieciom.

Muzeum Podgórza mieści się w zabytkowym budynku, w którym początkowo działał zajazd Pod św. Benedyktem (nazwa pochodzi od patrona pobliskiego kościoła). Pierwotne zabudowania wzniesiono w tym miejscu w latach 1780-1798, a w późniejszym okresie kilkukrotnie poddawano je przebudowie. Przed I wojną światową gmach dzisiejszego muzeum pełnił rozmaite funkcje: początkowo zajmował go podgórski kupiec Józef Haller, później szpital wojskowy, aż w końcu na przełomie XIX i XX wieku utworzono tu koszary wojskowe.

31 października 1918 roku stacjonujący w nich żołnierze armii austriackiej zostali rozbrojeni przez grupę polskich żołnierzy pod dowództwem podporucznika Franciszka Pustelnika. Pustelnik współpracował z porucznikiem Antonim Stawarzem, który podobną akcję przeprowadził równolegle w koszarach przy ul. Kalwaryjskiej – w miejscu, w którym obecnie znajduje się plac Niepodległości. Przejęcie obiektów wojskowych w dzielnicy Podgórze przez polskich żołnierzy było początkiem działań, które doprowadziły do wyzwolenia Krakowa z rąk zaborcy.

Bilety 16/12 zł, grupowy 12/11 zł, rodzinny 32 zł; w środę wstęp wolny
www.bilety.mhk.pl

OK Nasz strona korzysta z plików cookies w celach statystycznych, marketingowych i promocyjnych. Możesz wyłączyć tą opcję w ustawieniach prywatności swojej przeglądarki.