Szarffenbergerowie, czyli dynastia drukarska – dalsi krewni

ul. Szpitalna

Dzisiaj:

brak informacji

Maciej z Dolnego Śląska przybywa do Krakowa najpewniej w roku 1526 z inicjatywy znanego nam już Marka, oczywiście krewnego i oczywiście również z Lubomierza. Zajmuje się księgarstwem, drukuje na zamówienie Marka – skądinąd u niego w domu przy ulicy św. Anny 6, a później na Szpitalnej, niestety bez możliwości ustalenia dokładnego adresu. Zajmują go dzieła o spektrum bardzo szerokim. Związany z Akademią Krakowską, wydaje na bazie królewskiego przywileju i w zasadzie monopolistycznie bardzo dochodowe kalendarze i prognostyki krakowskie autorstwa profesorów uniwersyteckich. Zapewnia mu to zyski, ale i wplątuje w procesy sądowe wytaczane ze strony konkurencyjnych drukarzy. Wydaje kanon autorów humanistycznych, jak Frycza Modrzewskiego, Erazma z Rotterdamu, Orzechowskiego, Melanchtona. Obok wielu dzieł łacińskich i polskich drukuje wyjątkowe i pionierskie pierwsze polskie wydania podręczników do greki i hebrajskiego. Naturalnie modlitewniki, ale i pierwszą polską drukowaną książkę kucharską, czyli Kuchmistrzostwo Pawła Seweryna (1540). Warte wspomnienia są również wydania Legendy o św. Aleksym i Krótkiej rozprawy między panem, wójtem a plebanem Mikołaja Reja. Zasługi ma Maciej wielorakie i bogate, a symbolem jego stosunku do Krakowa jest używanie spolszczonej wersji nazwiska, czyli Ostrogórski.

Po śmierci Macieja oficynę przejmuje jego syn Hieronim, który prowadzi ją do 1555 roku. Najpierw jeszcze na ulicy Szpitalnej, później na Grodzkiej 7. Kontynuuje dzieło ojca, początkowo działając pod opieką matki. Wśród wydanych przez niego dzieł znajdziemy naturalnie intratne podręczniki dla Akademii (czyli znowu Erazm z Rotterdamu, Albert Wielki i inne z zakresu gramatyki, dialektyki, epistolografii, muzyki, arytmetyki) oraz edycje dla kościoła, jak Agenda gnieźnieńska czy Historyja barzo cudna o stworzeniu nieba i ziemi z 1551 roku. Wyróżnia się Kronika wszytkiego świata Marcina Bielskiego, co prawda wznowienie, ale to jednak kanon naszej historiografii, zasłużenie opatrzony w 1554 roku specjalną formułą królewską „Cum gratia et privilegio”. Maciej drukuje wprawdzie krótko, ale zasługi jego są wielkie.

--------------------------

Fot. 8.1. Mikołaj Rej, Krotka rozprawa między trzemi osobami, panem, woytem a plebanem, druk Maciej Szarffenberg, 1543, źródło: Biblioteka Narodowa, Polona

Fot. 8.2. Mikołaj Rej, Krotka rozprawa między trzemi osobami, panem, woytem a plebanem, druk Maciej Szarffenberg, 1543, źródło: Biblioteka Narodowa, Polona

ul. Szpitalna
OK Nasz strona korzysta z plików cookies w celach statystycznych, marketingowych i promocyjnych. Możesz wyłączyć tą opcję w ustawieniach prywatności swojej przeglądarki.