Kraków Travel

niedziela, 28 kwietnia 2024, 18:00

Filharmonia Krakowska

ul. Zwierzyniecka 1

Po gościnnych koncertach w wawelskiej sali Saskiej (i innych tymczasowych siedzibach, jak hala...

Kompozytor, muzyk i nauczyciel Jan Karol Fyda, urodzony w Mystkowie k. Nowego Sącza w 1890 roku, zasłynął w Austrii jako „Strauss Wschodu” (nazwała go tak prasa za wykonanie walca Marie Klange opartego na oryginalnym utworze Straussa w Klagenfurt), w Polsce jako kapelmistrz armii Hallera, który skomponował i wykonał Poloneza na uroczystość zaślubin Polski z morzem w Pucku. Nie zapominał też o swoich rodzinnych terenach, równolegle pisząc utwory m.in. do spektakli nowosądeckiego teatru Bolesława Barbackiego. Podczas II wojny światowej był więziony w obozach w Auschwitz i Sachsenhausen, jednak nawet wtedy nie przestał tworzyć, a rodzina kompozytora twierdzi, że Fyda mógł być kapelmistrzem orkiestry więźniów w Sachsenhausen, a nawet napisać hymn więźniów tego obozu. Zginął w 1944 roku w Sachsenhausen w wyniku nalotu aliantów.

Część jego twórczości zachowała się w rodzinnym dworku kompozytora, gdzie po 80 latach odkryła ją Justyna Zawiślan, dyrygentka Or_kiestry.

Or_kiestra jest zespołem młodych muzyków założonym przez Justynę Zawiślan w 2016 roku, łączącym zarówno hobbystów, jak i studentów akademii muzycznych. Obecny skład zespołu gromadzi niemal 150 osób pochodzących z całej Polski.

Podczas koncertu w Filharmonii Krakowskiej zespół zabierze słuchaczy w podróż do międzywojennej Polski – za sprawą pochodzących z tego okresu kompozycji „Straussa Wschodu”.

Muzyka okresu międzywojnia autorstwa Jana Karola Fydy:
– cykl walców Na pamiątkę op. 1
– Walc Marie Klange op. 76
– Intermezzo i Polonez na zaślubiny Polski z Bałtykiem
– Marsz żałobny z okazji śmierci Józefa Piłsudskiego
Julius Mosen Walecznych tysiąc, aranż. orkiestrowa J.K. Fyda
Stanisław Moniuszko Prząśniczka, oprac. J. Zawiślan
Przesilenie do tekstu Marii Konopnickiej, oprac. J. Zawiślan

Or_kiestra zespół symfoniczny i czterogłosowy chór mieszany
gościnnie: Schola „Emmanuel” z Wielogłów
Justyna Zawiślan – dyrygent

filharmoniakrakow.pl

filharmonia.krakow

Inne: dostępne dla niepełnosprawnych

Filharmonia Krakowska

ul. Zwierzyniecka 1

Po gościnnych koncertach w wawelskiej sali Saskiej (i innych tymczasowych siedzibach, jak hala Sokoła przy dawnej ulicy Wolskiej, dziś Piłsudskiego, czy Pałac Spiski w Rynku Głównym) w XIX i na początku XX wieku Filharmonia znalazła swój dom w usytuowanym w pobliżu Wawelu obecnym budynku przy ulicy Zwierzynieckiej, ukończonym w 1931 roku z inicjatywy księcia kardynała Adama Stefana Sapiehy. Stało się to w 1945 roku, kiedy Filharmonia Krakowska (wówczas Państwowa Filharmonia w Krakowie) – jako pierwsza instytucja muzyczna w kraju – zainaugurowała swoją działalność po wojnie. Modernistyczną bryłę z neobarokowym wnętrzem zaprojektowano na wzór Maison du Peuple w Brukseli; fasadę wieńczą Trzy Korony – herb archidiecezji krakowskiej (budynek należy do Kurii Metropolitalnej w Krakowie; w pierwotnej koncepcji powstał on jako Dom Katolicki). Sala koncertowa – licząca około 700 miejsc – przeszła w 2020 roku generalny remont. Oprócz niej na kolejnych piętrach budynku znajdują się sale kameralne: Złota (I piętro) i Błękitna (II piętro).

W grudniu 1991 roku w gmachu Filharmonii wybuchł ogromny pożar, który doszczętnie zniszczył większość pomieszczeń, w tym salę koncertową i mieszczące się w niej organy firmy Alexandra Schukego z Poczdamu (krakowianie do dziś wspominają przerażający jęk, jaki wydawały topniejące pod wpływem gorąca piszczałki). Ich miejsce zajął ogromny 50-głosowy instrument z elektryczną trakturą rejestrów autorstwa renomowanej firmy Johannesa Klaisa z Bonn – duma melomanów i serce muzyki organowej starego Krakowa.

Obok cotygodniowych koncertów symfonicznych Filharmonia Krakowska organizuje także recitale mistrzowskie i koncerty edukacyjne dla dzieci i młodzieży, zaś latem spotkania z muzyką przybierają formę kameralnych koncertów o nieco lżejszym charakterze. Specjalnością jej repertuaru stały się oratoria, których prezentacje umożliwia rozbudowany aparat wykonawczy: orkiestra, chór mieszany i chór chłopięcy. Filharmonia Krakowska zasłużyła się także, propagując w Polsce i na świecie dzieła Karola Szymanowskiego.

Sala filharmoniczna jest też miejscem wielu koncertów gościnnych (m.in. podczas dużych festiwali).