Czerwcowa alternatywa

Z powodzeniem łączy teatr, sztuki wizualne, performanse i happeningi. FestivALT – bo o nim mowa – to niezależny kolektyw artystyczny, a zarazem festiwal alternatywnej sztuki żydowskiej, który odbędzie się między 21 a 30 czerwca. W programie m.in. spektakl Michała Zadary Sprawiedliwość w Teatrze Nowym Proxima, przypominający wydarzenia marca 1968 roku, a także performans uliczny Żyd na szczęście w zabawny sposób komentujący popularne w Polsce zjawisko kupowania „na szczęście” wizerunków ukazujących Żyda z pieniążkiem. Ponadto w Spółdzielni Ogniwo zobaczymy instalację przestrzenną Stephani Fredy Leigh i usłyszymy koncert Di Libe brent wi a nase Szmate - kobiecego duetu z Krakowa, którego twórczość jest inspirowana klezmerskim graniem, treściami queerowymi i historiami z przedwojennego polsko-żydowskiego półświatka. W ramach programu czekają nas również spotkania, warsztaty i alternatywne zwiedzanie Kazimierza. 

(Justyna Skalska, miesięcznik „Karnet”)

PROGRAM:

„ALTernatywne Zwiedzanie Żydowskim Meleksem”
Miarą popularności krakowskiego Kazimierza są przemierzające jego ulice dziesiątki meleksów. Emitujące dla pasażerów – z zainstalowanych głośników – informacje o historii dzielnicy: na ogół bardzo powierzchowni i często nawet nieprawdziwe. Zorganizowane przez FestivALT ALTernatywne wycieczki meleksami po Kazimierzu oferują coś zupełnie innego: tematy skomplikowane, nieoczywiste, zaskakujące i – zawsze! – związane z współczesnymi wyzwaniami dzielnicy. Rezerwacja wycieczek w kasie Żydowskiego Muzeum Galicja lub przez stronę festivalt.com.
codziennie w dniach 21–30.06
w godzinach 10.00–18.00, wycieczka co godzinę
start Żydowskie Muzeum Galicja, ul. Dajwór 18
po polsku i po angielsku
rezerwacje festivalt.com
bilety w kasie Żydowskiego Muzeum Galicja po 35zl (normalny)
20 zł (ulgowy: uczniowie, studenci, emeryci, mieszkańcy Krakowa)

O czym śni Kazimierz?
Zofia Noworól, nauczycielka jogi i medytacji, choreografka, i tancerka oraz jej partner Mateusz Ostrowski, psychoterapeuta, proponują doświadczanie żydowskiego Krakowa w inny sposób. Stąpając ostrożnie i świadomie po ulicach żydowskiego miasta, zanurzą się w sferę mitów i symboli, zwracając uwagę na to co można odczuć, a nie zobaczyć lub poznać poprzez fakty. W efekcie każdy uczestnik i uczestniczka będzie mógł nawiązać intymną relację z duchem tego miejsca.
29.06 o 12.00, (po polsku)
30.06 o 12.00 (po angielsku)
start pod Św. Katarzyny 1
wstęp wolny

Żyd na szczęście
„Żyd na szczęście” to projekt FestivALT’u, satyryczny komentarz, odpowiedź na popularne w Polsce zjawisko kupowania obrazów „na szczęście”, przedstawiających Żyda z pieniążkiem. Nasz performance to próba przeniesienia Żyda na Szczęście w przestrzeń publiczną Krakowa. Prawdziwy Żyd pojawia się na Kazimierzu, żeby sprzedać swoje własne portrety tym, którzy pragną 100% finansowego szczęścia od 100% Żyda. „Żyd na Szczęście” to nasz najpopularniejszy projekt i jednocześnie najbardziej kontrowersyjny. Przez jednych nazywany antysemickim, przez innych antypolskim, przez jeszcze innych genialnym. Michael Rubenfeld i Adam Schorin wcielają się w rolę “Żyda na szczęście” podczas tegorocznej edycji. Sprzedając magnesy, płótna, kubki i etui na telefony z wizerunkami siebie jako Żydów z dawnego świata, angażują przechodniów w rozmowę o stereotypach, tradycji i naturze szczęścia.
23.06, 7.00–12.00, Hala Targowa
26.06, 10.30–13.00, Plac Nowy
30.06, 7.00–12.00, Hala Targowa
po polsku i po angielsku
wstęp wolny

Prawdziwi Żydzi na prawdziwe szczęście? Dyskusja z FestivALTem
Dyrektorzy FestivALTu, z których każdy ma inną opinię na temat projektu, spotkają się podczas panelu, aby podyskutować o niuansach i kontrowersjach, wadach i sukcesach projektu. Jeśli uważasz, że performens jest świetny albo może problematyczny przyjdź koniecznie zabrać głos w dyskusji.
26.06 o 13.00
Żydowskie Muzeum Galicja, ul. Dajwór 18
Po angielsku z tłumaczeniem na polski
wstęp wolny

Gorące tematy
Michał Zadara prezentuje „Sprawiedliwość”
„Sprawiedliwość”, to w jednej wersji pełnoobsadowa sztuka teatralna o marcu 1968, w drugiej – monodram w reżyserii i w wykonaniu Michała Zadary, a w obu – artystyczna prowokacja. Z nowym i ważnym pytaniem o współodpowiedzialność. Dokładnie zaś o to, czy w pierwszej wersji Marca – tej granej w polskich miastach w 1968 – rzeczywiście funkcjonował podział na aktorów oraz publiczność. Reżyser Michał Zadara wraz z zespołem prawników i historyków bada możliwość przypisania odpowiedzialności karnej lub cywilnej osobom współodpowiedzialnym za doprowadzenie do wypędzenia Żydów z Polski. Po spektaklu dyskusja z udziałem reżysera i publiczności. Bez podziału na role.
27.06 o 17:00 po angielsku z dostępnym tłumaczeniem na j. polski
27.06 o 20:00 po polsku z dostępnym tłumaczeniem na j. angielski
Teatr Nowy Proxima, ul. Krakowska 41
Bilety: 35 zł (normalny), 25 zł (ulgowy)
dostępne na stronie Teatru Nowego teatrnowy.com.pl
Patrnenrem wydarzenia jest Teatr Nowy Proxima

Podłużny stół: Rozmowy o inności w kontekście syjonizmu i dzisiejszego Krakowa
Na FestivALT-owym „podłużnym stole” jedno danie: dyskusja. Na z góry wybrany temat, ale za to z szansą udziału dla każdego. Tym razem, na inaugurację – kwestia syjonizmu. O którym do niedawna wiedziano tylko,  że słowo to pisze się przez zet z kropką, ideę należy bezwarunkowo potępić, a zwolenników wysłać do Syjamu.  A co dziś wiadomo o syjonizmie? Jak funkcjonuje w dzisiejszej rzeczywistości Krakowa? Jakie wzbudza emocje i pytania?  Porozmawiamy o tym jak to jest być częścią współczesnego, coraz bardziej różnorodnego Krakowa.
24.06 o 19.00
Muzeum Etnograficzne Krakowa, pl. Wolnica 1
po polsku i po angielsku
wstęp wolny

„Paulina”: Performens multimedialny
Mierząc się z wyzwaniami tożsamości, pamięci i przestrzeni, przekładu i przekazu Michelle Levy i Patrycja Dołowy tworzą performance o emocjonującym śledztwie i niezwykłym odkryciu. Podążając wciąż śladami Pauliny przez miasta i łąki, ślepe zaułki i otwarte drogi Polski i Ukrainy artystki wracają do Krakowa, by podzielić się archiwaliami, nagraniami, mapami, zasłyszanymi opowieściami, grudkami ziemi, domysłami i przemyśleniami – namacalnymi dowodami niedającego się opisać doświadczenia.
23.06 o 20.00
Żydowskie Muzeum Galicja, ul. Dajwór 18
Po polsku i po angielsku
Bilety: 10zł
Współorganizator: Żydowskie Muzeum Galicja

„Paulina”: Spacer
Dziesięć wyblakłych stron relacji świadka Zagłady, spisanej w 1945 roku, było jedynym śladem istnienia Pauliny Hirsch. Kraków był jej domem, wróciła tu także po wojnie. Michelle Levy i Patrycja Dołowy podążając pozostawionymi w tekście i między znakami tropami zapraszają na badawczy spacer po Krakowie, by sprawdzić, czego jeszcze możemy dowiedzieć się od tych, którzy niczego już nam nie mogą powiedzieć?
24.06 o 15.30,
start pod Cricoteką
Po polsku i po angielsku
wstęp wolny

„Lecznicze rośliny Płaszowa”
Były niemiecki obóz koncentracyjny KL Płaszów na Podgórzu to największe w Krakowie – obok byłego getta – miejsce zagłady Żydów. Już od bardzo dawna – jak gdyby nigdy nic – teren rekreacyjny, zatem miejsce pamięci – a zarazem zapominania. Jest to też miejsce, które generuje moc uzdrawiania, objawiającą się w roślinach,     z których można robić nalewki, herbatki, napary etc. Podczas poprzedniej edycji FestivALTu staraniem mieszkańców Podgórza związanych z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, przy współpracy FestivALTu (Magda Rubenfeld, Jason Francisco, Karol Szurdak) – powstał ogród społecznościowy z roślin poobozowych oraz pierwsza w Krakowie stała wystawa poświęcona złożoności współczesnego Płaszowa. Dyrektorzy FestivALTu Adam Schorin i Jason Francisco oprowadzają po byłym niemieckim obozie koncentracyjnym KL Płaszów. Badając ślady tego, co tu zostało z obozu założonego na terenie dwóch żydowskich cmentarzy, oraz przyglądając się temu, co tam rośnie, zastanówmy się wspólnie czy nie można inaczej kultywować pamięci tego miejsca.
24.06 o 12:00 i 28.06 o 12:00
start ul. Jerozolimska 3
po angielsku z tłumaczeniem na polski
wstęp wolny

Lecznicze Rośliny Płaszowa (Warsztaty)
Etnobotanik Karol Szurdak poprowadzi warsztaty, podczas których - wykonując z leczniczych ziół z Płaszowa napary, herbatki i kosmetyki - spróbujemy znaleźć odpowiedź na pytanie czy naznaczona ludobójstwem ziemia Płaszowa generuje siły lecznicze oraz czy są granice korzystania z nich.
29.06 o 14:00
MOPS, Dąbrówki 7/3
po polsku z tłumaczeniem na angielski
sugerowana dobrowolna darowizna 10zł
konieczne zapisy na festivalt.com
liczba miejsc ograniczona

#RememberChewra: Dyskusja panelowa|
Panel z udziałem m.in. dr. Edyty Gawron i Magdy Rubenfeld Koralewskiej, poświęcona historii budynku, polityce protestu i pamięci miejskiej.
25.06 o 13:00
Żydowskie Muzeum Galicja, ul. Dajwór 18
po polsku z tłumaczeniem na żywo
wstęp wolny

#RememberChewra: Interwencja artystyczna
W tym roku w ramach kolejnego protestu wzniesiemy makietę zniszczonego fragmentu ściany w naturalnej wielkości. Obecność mile widziana wśród wszystkich, którzy chcą okazać solidarność z protestem, zadać pytanie bądź dowiedzieć się więcej.
25.06 o 15.30
Meiselsa 18
po polsku i po angielsku
wstęp wolny

FestivALT Nights
Hummus Unplugged
Debata o początkach hummusu jest długa i złożona. Prawie każdy kraj i grupa etniczna na Bliskim Wschodzie przypisuje sobie jego autorstwo, a kupowanie i sprzedawanie hummusu może szybko stać się deklaracją polityczną. Okazuje się, że owa dyskusja nie ominęła także Krakowa: podczas gdy poza Kazimierzem hummus kojarzony jest przede wszystkim ze światem arabskim, tutaj zazwyczaj oznacza tradycyjną żydowską potrawę. Serię FestivALT Nights zainaugurują Bart i Kasia, właściciele restauracji Hummus Amamamusi oraz twórcy „polskiego hummusu”. Wieczór sprawi, że spojrzysz na hummus w zupełnie innym świetle. Dosłownie i w przenośni. Bez elektryczności, ale za to z winem, cofniemy się do zamierzchłych czasów, kiedy nie było prądu, a ludzie musieli jednak robić hummus. Ich wzorem siądziemy przy świecach i w makutrach rozetrzemy ziarna cieciorki i rozmawiając o tym, jak jedzenie wpisuje się w tożsamość narodu.
27.06 o 22:00
Hummus Amamausi, ul. Meiselsa 4
po polsku z tłumaczeniem na angielski
Bilety: 40zł, liczba miejsc ograniczona
do kupienia w Hummus Amamamusi

„Jews! Jews! Jews!”
„Jews! Jews! Jews!” to berliński program kabaretowy stworzony w 2018 przez żydowsko-amerykańskie artystki Lolitę Va Voom i Nanę Schewitz. Artystki by ponownie „zażydzić” Niemcy, we współpracy z artystami żydowskimi lub reprezentującymi inne mniejszości, przedstawiają autorską wersję żydowskiej kultury i zwyczajów. Gospodynią ich premierowego występu poza Berlinem jest pionierka burleski Betty Q.
28.06 o  22.00
Dietla 29/1
po polsku i angielsku
wstęp wolny, sugerowana darowizna 30 zł

Madame Q w Krakowie
Legendarna artystka burleskowa Betty Q na jeden wieczór otwiera salon w Krakowie. Zapraszamy na wieczór rozmów i występy podważające stereotypy płci. Na scenie będzie jej towarzyszyć Dotti Moscati, artystka z Berlina, która podczas tego ekstrawaganckiego wieczoru zaprezentuje zabawny spektakl.
29.06 o  22:00
Dietla 29/1
po polsku i angielsku
wstęp wolny, sugerowana darowizna 30 zł

Otwarcie FestivALTu: Szabatowy wieczór z Di Libe brent wi a nase Szmate
Na otwarcie FestivAlt-u zaprasza zespół Di libe brent wi a nase szmate, czyli mówiąc po polsku: Miłość płonie jak mokra szmata, a mówiąc po prostu: duet Maja Pompa i Łaja Szkło. Zaprezentują nowy muzyczno-słowny repertuar: żydowskimi piosenkami, queerowymi treściami i opowieściami prosto z przedwojennego unterweltu. Na miejscu – ale nie na wynos – także coś do zjedzenia.
21.06 o 19:00
Dietla 29/1
po polsku i po angielsku
wstęp wolny, sugerowana darowizna: 30 zł

„Kobiety o Kobietach”
„Kobiety o Kobietach” to wieczór subwersywnych występów, stawiających w centrum głos kobiet i podważających potoczne rozumienie kwestii żydowskości, i płci, religii i seksualności. Gospodynią tegorocznej edycji będzie znana artystka burleski Betty Q, zaś jej gośćmi warszawska malarka Marta Malinowska, nowoorleańska artystka burleski Anie G oraz krakowska projektantka futer z upcyklingu Marta Horowitz.
26.06 o 20.00
Dietla 29/1
po polsku i po angielsku
wstęp wolny, sugerowana darowizna: 30 zł

Powikłana opowieść, czy też Selbstgespräch albo monolog wewnętrzny, queerowej polskiej Żydówki (z Berlina), o queerowych polskich Żydach, podczas polskiego festiwalu żydowskiego w mieszkaniu na Kazimierzu, w czerwcu 2019
Między świętami Rosz Haszana i Jom Kipur zapadają kluczowe decyzje: kto mianowicie zostanie na świecie, a kto z niego odejdzie. Przez te 10 strasznych dni teraźniejszość odchodzi na plan dalszy. A na pierwszy – w trosce o przyszłość – wraca przeszłość. Młoda kobieta rozmawiając tuż przed Jom Kipur z prababcią o historii swej rodziny i planach zbudowania swej własnej – miota się pomiędzy chęcią ucieczki przed światem a coming outem. To spektakl, autorstwa i w reżyserii Noemi Berkowitz, o miłości queer, poszukiwaniu akceptacji i strachu przed życiem na marginesie społeczeństwa.
25.06 o 20.00
Dietla 29/1
po polsku i po angielsku
wstęp wolny, sugerowana darowizna: 10 zł

Filmy:

„namesake”: krótki film Elizy Levinson
„namesake” (imiennik) to tytuł eksperymentalnego filmu Elizy Levinson o życiu w diasporze, migracji i postpamięci. Autorka pokazuje w nim – posługując się jako punktem wyjścia dramatyczną historią swojej babci – mechanizm dziedziczenia pamięci. Jej zdaniem pozwala to zrozumieć funkcjonowanie i paradoksy takich fenomenów we współczesnym świecie jak: obywatelstwo, granice, uchodźstwo, konflikty międzypokoleniowe czy nawet radykalizacja ruchów prawicowych.
29.06 o 18:00
Dietla 29/1
po angielsku
wstęp wolny

„Warszawa: Miasto Podzielone”
Piętnaście lat temu Eric Bednarski, początkujący polsko-kanadyjski reżyser filmowy przypadkiem natrafił na krótki film z getta warszawskiego. Nakręcony na amatorskiej taśmie, raczej ukrytą kamerą, przez Alfonsa Ziółkowskiego. O jego wojennych losach nic nie wiadomo, poza jednym: że jest autorem jedynego materiału nie stworzonego na zamówienie niemieckiej propagandy. Jakiś czas później Bednarski trafił na plany architektów Hitlera dotyczące przyszłości Warszawy po zwycięskiej wojnie. Wszystko to zainspirowało go do stworzenia własnego filmu, w którym obok tych dokumentów, znalazły się wypowiedzi żydowskich świadków Zagłady, a także historyków i urbanistów. Po krakowskiej premierze filmu – spotkanie z reżyserem.
28.06 o 19:00
Małopolski Ogród Sztuki, ul. Rajska 12
Partner: Kino pod Baranami
Bilety 23 zł (normalny) i 16 zł (ulgowy)
Bilety do nabycia w Kinie Pod Baranami

Zakończenie FestivALTu
Roth/Roth/Roth
Alex Roth, kompozytor i gitarzysta, w ubiegłym roku przeniósł się z Londynu do Krakowa, pokonując tą samą drogę co jego prapradziadek w 1890, tyle że w przeciwnym kierunku. Podczas spaceru muzycznego przez Podgórze na Kazimierz, Artysta będzie improwizował na temat nagrań wykonywanych poza studiem, badając napięcia pomiędzy pamięcią – tą udokumentowaną, a tą przeżytą. W czasie występów w czterech symbolicznych lokalizacjach Alexowi będą towarzyszyć jego bracia: Nick na saksofonie i Simon na perkusji. Będzie to pierwszy występ braterskiego tria w ojczyźnie ich przodków. Po koncercie zapraszamy na afterparty i zakończenie FestivALTu w Spółdzielni Ogniwo.
30.06 o 16:00
start: Plac Bohaterów Getta
po polsku i po angielsku
wstęp wolny, sugerowana darowizna 20 zł